Για μία ακόμη φορά, τα θέματα για το πως μία γυναίκα φέρνει στον κόσμο το παιδί της και αν και πόσο το θηλάζει παραμένουν… εμπόλεμη ζώνη.
Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας δούμε ορισμένες πραγματικότητες:
Πραγματικότητα 1η:Το σώμα μας είναι κυριολεκτικά πλασμένο για να φέρουμε στον κόσμο μία νέα ζωή. Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός είναι μία σοφά σχεδιασμένη πορεία με μία καταπληκτική ενορχήστρωση ορμονικών εκκρίσεων και νευρολογικών αλλαγών και στο μωρό και στη γυναίκα αλλά και στον άνδρα. Όσο πλησιάζει η ώρα του τοκετού, τόσο εντείνεται αυτή η νευρολογική και ορμονική μουσική και κορυφώνεται τελικά στον τοκετό και ιδιαίτερα μία ώρα μετά από αυτόν.
Πραγματικότητα 2η:Κατά τη διάρκεια του τοκετού, η γυναίκα και το μωρό της συνεργάζονται ώστε το μωρό να έλθει στον κόσμο μας σταδιακά και να έχει χρόνο να προετοιμαστεί για την τεράστια αλλαγή που θα αντιμετωπίσει, από την ενδομήτρια ζωή στην εξωμήτρια. Ο ήρεμος και φυσικός τοκετός λοιπόν ακολουθεί αυτά τα μονοπάτια και βοηθά να ξεκινήσει η ζωή του μωρού στον κόσμο μας με περισσότερες δυνατότητες, γιατί το σύστημα του θα «στρεσσαριστεί» όσο ακριβώς χρειάζεται. (Αντίθετα, όταν το σύστημα του μωρού στρεσσαριστεί έντονα από έναν βιαστικό ή βίαιο τοκετό, τότε καταναλώνει ένα μεγάλο μέρος της ενέργειας του, να προσπαθήσει να «ηρεμήσει», αντί να επενδύσει αυτήν την ενέργεια στο να προσαρμοστεί στο νέο στάδιο ζωής του).
Πραγματικότητα 3η:Την ίδια ώρα, τα συναισθήματα της μητέρας (η οποία είναι πολύ ευάλωτη και στο τι αισθάνονται οι άνθρωποι, που την περιβάλλουν), επηρεάζουν την πορεία του μωρού προς τον κόσμο: Μία ήρεμη και ασφαλής επίτοκος αισθάνεται θετικά και όμορφα εκκρίνει ορμόνες και νευροπεπτίδια, που «χαΪδεύουν» το νευρικό σύστημα του μωρού και το βοηθά να ανθίσει ακόμη περισσότερο. Αντίθετα, μία φοβισμένη, αγχωμένη, θυμωμένη επίτοκος εκκρίνει ορμόνες και μόρια που εντείνουν το stress του μωρού και μπορεί να μπλοκάρουν την πορεία του στον κόσμο. Ο τρόπος που ερχόμαστε στον κόσμο είναι η πρώτη εντύπωση μας για αυτόν και συμβάλλει στο πως λειτουργούμε στην ενήλικη ζωή μας.
Πραγματικότητα 4η: Για πολλές δεκαετίες, η γέννηση του μωρού μετατράπηκε σε μία ιατρική πράξη. Η αλλαγή αυτή είχε αρχικά μοναδικό στόχο και σκοπό να προστατέψει την γυναίκα και το μωρό από επιπλοκές και θάνατο. Στην πορεία όμως από μία απόλυτα φυσιολογική διαδικασία, που προστατευόταν από τις δυνατότητες της επιστήμης μετατράπηκε σε ένα καθαρά ιατρικό γεγονός, περιβαλλόμενο από άγχος, φόβο και δυνητικές καταστροφές. Η ενημέρωση και η πληροφόρηση εστιάστηκε στον κίνδυνο και στις παρενέργειες και η αντιμετώπιση της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας συγκεντρώθηκε αποκλειστικά στην πρόληψη της ασθένειας ενώ δεν δίνει καμία προσοχή και πληροφόρηση στην προαγωγή της υγείας και τις φυσιολογικές δυνατότητες του σώματος.
Πραγματικότητα 5η: Το μητρικό γάλα είναι φτιαγμένο για να βοηθήσει την ανάπτυξη του μωρού, για να αναπτύξει το ανοσοποιητικό του σύστημα και φυσικά είναι προσαρμοσμένο στον ανθρώπινο οργανισμό. Άρα είναι πράγματι η καλύτερη τροφή για το μωρό. Ταυτόχρονα, την ώρα του θηλασμού ξεκινά η εδραίωση του δεσμού ανάμεσα στο μωρό και στους γονείς.
Πραγματικότητα 6η: Πολλές γυναίκες για διαφόρους λόγους (σωματικούς, ιατρικούς, ψυχολογικούς, κοινωνικούς) δεν μπορούν/δεν αντέχουν/ δεν επιθυμούν να προσπαθήσουν για έναν φυσιολογικό τοκετό ή/και τον θηλασμό.
Πραγματικότητα 7η: Μία φυσική εγκυμοσύνη και ένας φυσικός τοκετός καθώς και ένας ήρεμος θηλασμός πράγματι προσφέρουν μία καλύτερη συναισθηματική, διανοητική και σωματική βάση στο μωρό, με την προϋπόθεση ότι η μητέρα είναι εναρμονισμένη σωματικά, διανοητικά και συναισθηματικά με αυτήν την πορεία. Επιπλέον το κάθε μωρό δεν καθορίζεται μόνον από τον τρόπο του τοκετού και του τρόπου θρέψης του. Γονείς γινόμαστε, δεν γεννιόμαστε! Η βιολογία μας δίνει τις προϋποθέσεις να είμαστε γονείς. Γονείς όμως μας κάνει η συνεχής αγάπη, προσοχή, επικοινωνία, δέσιμο, ανάπτυξη της σχέσης , παρουσία, το κτίσιμο της εμπιστοσύνης, οι τρόποι μας, η αποδοχή, ο τρόπος που αγκαλιάζουμε, η ευθύνη μας για την νέα ζωή.
Πραγματικότητα 8η: Εδώ και πολλά χρόνια αναίτιες καισαρικές και προκλήσεις τοκετών καθώς και η έντονη ιατρικοποίηση και παθολογικοποίηση της εγκυμοσύνης και του τοκετού έχουν δημιουργήσει ένα έντονο κύμα αντίδρασης, θυμού και οργής.
Ποιό είναι λοιπόν το τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών των γεγονότων;
Την τελευταία δεκαπενταετία κυρίως, έχει ξεκινήσει μία μεγάλη στροφή στην ενημέρωση και στη προσπάθεια οι γυναίκες να εκπαιδευθούν και να πληροφορηθούν για τις δυνατότητες του σώματος τους, για το τι είναι πραγματικα εγκυμοσύνη και τοκετός και πως μπορούν να φέρουν στον κόσμο τα παιδιά τους πολύ πιο ήρεμα και ήσυχα. Πολλοί επαγγελματίες υγείας έχουν παλέψει γι’αυτή τη στροφή και προσπαθούν να συνδυάσουν τις δυνατότητες του σώματος και της φύσης με την προστασία που προσφέρει η επιστήμη σε περιπτώσεις παθολογίας. Άπειρες ομάδες έχουν δημιουργηθεί που επίσης προσπαθούν να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να ξαναεμπιστευτούν το σώμα τους και τη δύναμη του. Ταυτόχρονα υπάρχουν τεράστια οικονομικά συμφέροντα σε πολλά επίπεδα, τα οποία καλύπτονται πίσω από ένα προσωπείο κατεστημένης γνώσης, εκφοβισμού και επιστημονικοποίησης (ανεξαρτήτως πλευράς και θέσης που υποστηρίζει κάθε πλευρά…).
Αναμενόμενα δε, όταν για χρόνια έχει επικρατήσει μόνον η μία πλευρά, όταν αρχίσει η αντίδραση, για να αντέξει και να επιβιώσει θα σταθεί σθεναρά στην ακριβώς αντίθετη θέση. Με μονομανία ,πείσμα και συχνά φανατισμό. Σαν αποτέλεσμα όλων αυτών, έχει δημιουργηθει μία πόλωση, στην οποία το κάθε ζευγάρι των μελλοντικών γονέων βρίσκεται στη μέση, προσπαθώντας να αποφασίσει μέσα σε ένα τεράστιο όγκο πληροφόρησης (σωστής ή στοχευμένης) τι είναι το καλύτερο και κυρίως το πιο ασφαλές για αυτό και το μωρό του. Κάθε έγκυος προσπαθεί μέσα σε αυτόν τον καταιγισμό να διαπιστώσει τι χρειάζεται να κάνει, τι μπορεί κάθε δεδομένη στιγμή (διανοητικά, σωματικά, συναισθηματικά, οικονομικά) και να το ακολουθήσει όσο πιο πιστά μπορεί.
Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να σεβόμαστε τη θέση που βρίσκεται ο καθένας κάθε δεδομένη στιγμή της ζωής του. Χρειάζεται να σεβόμαστε τις δυνατότητες που έχει η κάθε γυναίκα τη συγκεκριμένη στιγμή. Να προσφέρουμε την πληροφόρηση και να αφήνουμε τη γυναίκα και τον άνδρα να την αξιολογήσουν και να αποφασίσουν. με γνώμονα τις δικές τους δυνατότητες, πιστεύω και αντοχές.
Για μία ακόμη φορά δέχθηκα έναν τεράστιο καταιγισμό από θετικά και αρνητικά σχόλια, μηνύματα και αφορισμούς για τις θέσεις που παρουσιάζω: ότι ναι υπάρχουν γυναίκες που δεν αντέχουν να γεννήσουν φυσιολογικά. Οτι ναι υπάρχουν γυναίκες που δεν αντέχουν να θηλάσουν. Και ότι δεν χρειάζεται αυτές οι γυναίκες να ριχτούν στο πυρ το εξώτερο.
Γιατί το σημαντικό είναι να έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν τη σχέση τους με το μωρό τους και όχι απλά να ακολουθήσουν όλες τις σωστές διαδικασίες. Γιατί, κάθε τι που κάνουμε στη ζωή μας χρειάζεται να το πιστεύουμε. Βαθειά και ακράδαντα ότι είναι αυτό που χρειαζόμαστε, που θέλουμε και ότι ανεξάρτητα από τις δυσκολίες , που ίσως αντιμετωπίσουμε, θα το παλέψουμε, για να το οδηγήσουμε εκεί που επιθυμούμε. Αλλιώς αν υπάρχει απλά ένας εσωτερικός και εξωτερικός πειθαναγκασμός τα αποτελέσματα στη γυναίκα και στο μωρό της (και κατ’ επέκταση ίσως στη σχέση με το σύντροφο της) θα είναι τα ίδια με αυτά που αντιμετωπίζει μία γυναίκα που έκανε μία αναίτια καισαρική και πιέστηκε να δώσει γάλα σκόνη.
Αντί λοιπόν να κατηγορούμε κάποια γυναίκα, που δεν θέλει ή δεν μπορεί να γεννήσει φυσικά και να θηλάσει το παιδί της, ας της δώσουμε τον χρόνο και την ηρεμία να αισθανθεί τις δυνατότητες της και να κτίσει τη σχέση με το μωρό της ήρεμα και με πολλή αγάπη (χωρίς τύψεις, ενοχές και κατηγορίες).
Αντιγόνη Ωραιοπούλου
Βιολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Althaia: Soul Mind Body 