Πώς μπορώ, ως ασθενής, να αναγνωρίσω αν ο γιατρός κάνει κατάχρηση της ιδιότητάς του και θέλει να μου κάνει μια αναίτια καισαρική;

Πρέπει καταρχάς να ενημερωθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο από σωστές και έγκυρες πηγές. Το διαδίκτυο, δυστυχώς, δεν προσφέρει πάντα έγκυρες πληροφορίες. Καλύτερα θα ήταν να στραφείτε προς μια μαία, που θα δώσει τεκμηριωμένες απαντήσεις σε όλα σας τα ερωτήματα. Όσο πιο πολύ ενημερωθείτε, τόσο πιο εύκολο θα είναι να μπορέσετε να εντοπίσετε πιθανή κακή εξάσκηση της ιατρικής ιδιότητας (είτε από το γιατρό, είτε και από τη μαία σας). Ένας καλός γιατρός δεν είναι αυτός που θα σας βοηθήσει να γεννήσετε οπωσδήποτε φυσιολογικά. Αλλά αυτός που θα σας επιτρέψει τουλάχιστον να προσπαθήσετε, που θα μπορεί να αναγνωρίζει τα τυχόν επικίνδυνα σημάδια και που θα σας παρέχει τη δυνατότητα της «πληροφορημένης συγκατάθεσης». Σε κάθε περίπτωση μπορείτε να αρνηθείτε οποιαδήποτε πρακτική, αλλά έχοντας λάβει υπόψη όλα τα στοιχεία της «πληροφορημένης συγκατάθεσης».

Γιατί η ξαδέρφη μου που είχε δίδυμα και ζει στο εξωτερικό, τα γέννησε φυσιολογικά και εδώ οι γιατροί δεν αφήνουν;

Η δίδυμη κύηση δεν είναι απόλυτη ένδειξη για καισαρική τομή. Αρκεί να μην συνυπάρχει κάποια παθολογία της κύησης, κάποιο θέμα με την ανάπτυξη των εμβρύων ή με τη θέση των πλακούντων και τα μωρά να είναι σε κατάλληλη θέση για φυσιολογικό τοκετό. Τι εννοώ με αυτό; Προκειμένου τα μωρά να γεννηθούν με φυσιολογικό τοκετό, θα πρέπει το πρώτο μωρό να μην είναι ισχιακό. Γιατί μπορεί το κεφαλάκι του πρώτου μωρού να εγκλωβιστεί από κάποιο μέλος του σώματος του δεύτερου εμβρύου και να κάνει τη γέννηση του πρώτου αδύνατη ή με μεγάλα ποσοστά τραυματισμού. Επιστημονικά ονομάζεται «αγκίστρωση των διδύμων». Σε κάθε περίπτωση, ένας φυσιολογικός τοκετός διδύμων αυτόματα κατατάσσει τη μητέρα σε «υψηλού κινδύνου» για επιπλοκές. Χρειάζεται εντατική παρακολούθηση και σαφώς τοκετό στην κλινική, υπό συνεχή καρδιοτοκογραφικό έλεγχο των εμβρύων και περιστασιακό υπερηχογραφικό έλεγχο. Αρκετοί γυναικολόγοι δεν θέλουν να «ταλαιπωρήσουν» μαμά και μωρά και προτείνουν καισαρική ή δεν έχουν εκπαιδευτεί άρτια σε φυσιολογικό τοκετό διδύμων, ή ακόμα δεν αισθάνονται την απαραίτητη αυτοπεποίθηση για να το κάνουν. Έτσι προτιμούν την ασφάλεια μιας καισαρικής. Γι’ αυτό και οι περισσότερες γυναίκες γεννούν τα δίδυμα μωρά τους με αυτό τον τρόπο. Η αδερφή μου γέννησε το γιο της 3900g με φυσιολογικό τοκετό, ενώ εγώ, που το μωρό μου ήταν τελικά 3150g, δεν τα κατάφερα. Γιατί αυτό; Εφόσον είστε αδερφές, θα περίμενε κανείς, να γεννήσετε κι εσείς φυσιολογικά, ιδιαίτερα αφού το μωρό σας ήταν και μικρότερο σε μέγεθος. Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητο ότι θα συμβεί. Η δική σας σωματική διάπλαση μπορεί να διαφέρει αρκετά από αυτήν της αδερφής σας. Ο πιο κοινός λόγος διεξαγωγής μιας καισαρικής τομής είναι η λεγόμενη «δυσαναλογία». Αφορά στη δυσαναλογία μεγέθους του εμβρύου σε σχέση με την πύελο της μητέρας του ή στη δυσαναλογία λόγω της θέσης του μωρού στην πύελο. Αναφορικά με την πρώτη περίπτωση, θα περίμενε κανείς ένα μικρό μωρό να γεννιέται εύκολα και γρήγορα σε σχέση με ένα μεγαλύτερο σε μέγεθος. Θα πρέπει όμως να λάβετε υπόψη σας ότι ρόλο στην έκβαση ενός τοκετό παίζουν και οι εσωτερικές διαστάσεις της λεκάνης που εκ προοιμίου είναι πολύ στενές. Σε αυτό λοιπόν, το σημείο, μπορεί να διαφέρετε με την αδερφή σας. Σχετικά με τη δεύτερη περίπτωση, η δυσαναλογία θέσεως του μωρού σημαίνει ότι μπορεί ένα μωρό να είναι με το κεφάλι προς τα κάτω, αλλά η φυσιολογία του τοκετού υποδεικνύει το κεφαλάκι να εισέρχεται στη λεκάνη με συγκεκριμένο τρόπο. Αν αυτό δεν συμβαίνει, πολλές φορές ο τοκετός δεν εξελίσσεται και σταματάει και η μόνη λύση θα ήταν μια καισαρική τομή. Οπότε ένας ακόμα λόγος που ίσως θα πρέπει να διευκρινίστε, ώστε και να καταλάβετε γιατί γεννήσατε με καισαρική, είναι μήπως το κεφαλάκι του μωρού δεν είχε εισέλθει στη λεκάνη με το σωστό τρόπο (αριστερή ή δεξιά πρόσθια θέση).

Γέννησα πριν 2 μήνες με καισαρική τομή. Στο διπλανό κρεβάτι στο δωμάτιο ήταν μια άλλη μανούλα που κι εκείνη είχε φέρει στον κόσμο το αγγελούδι της με καισαρική. Την ίδια μέρα το απόγευμα σηκώθηκε και περπάτησε και την άλλη μέρα πετούσε, ενώ εγώ υπέφερα. Τι διαφορά υπάρχει; Αφού και οι δύο στην ίδια επέμβαση υποβληθήκαμε…

Η αντίληψη του πόνου σε κάθε άνθρωπο διαφέρει και είναι εντελώς υποκειμενική. Η επεξήγηση του γιατί υπάρχει αυτή η υποκειμενικότητα βασίζεται σε πολλούς μηχανισμούς, όπως: η συναισθηματική κατάσταση της κάθε γυναίκας, τα βιώματα του παρελθόντος, η ευκολία ή δυσκολία στη σύλληψη, η σχέση της με το σύντροφο και με το περιβάλλον, αν η κύηση ήταν επιθυμητή ή όχι, αν η καισαρική τομή ήταν απόφαση της ίδιας ή όχι, αν είχε ενημερωθεί για τις διαδικασίες μιας καισαρικής και εν γένει των γεγονότων που λαμβάνουν χώρα μέσα σε μια κλινική, ακόμα και αν έκανε συχνή χρήση αναλγητικών φαρμάκων. Όπως καταλαβαίνετε τα όρια είναι δυσδιάκριτα και δεν είναι ασφαλές να δοθεί μια συγκεκριμένη απάντηση. Μην μένετε στο ερώτημα γιατί δεν μπορέσατε να αντεπεξέλθετε τόσο γρήγορα τον πόνο, αλλά κρατήστε στο μυαλό σας τα θετικά συναισθήματα που προέκυψαν από την πρώτη αγκαλιά του μωρού σας ή από τον πρώτο θηλασμό. Εσείς έχετε τον καμβά και την παλέτα με τα χρώματα. Στο χέρι σας είναι με τι χρώμα θα βάψετε τις αναμνήσεις σας. Γιατί να μην είναι πολύχρωμες; Γιατί μια γυναίκα να μην θέλει να κάνει καισαρική τομή, αφού θα έχει σύντομα αγκαλιά το μωρό της και θα γλυτώσει από τον πόνο του φυσιολογικού τοκετού; Οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν μια γυναίκα να θέλει το φυσιολογικό τοκετό είναι πολλοί. Κατά βάση όμως, γιατί πολύ απλά μπορεί έτσι να έχει φανταστεί τη γέννηση του παιδιού της. Μπορεί να θέλει να βιώσει στο έπακρο τις επιταγές της φύσης και τα ένστικτα που οδηγούν τα θηλαστικά για χιλιάδες χρόνια τώρα. Αυτό και μόνο είναι ένας πολύ ισχυρός λόγος για να μη θέλει μια γυναίκα να υποβληθεί σε καισαρική τομή. Επίσης, πολύ πιθανά, αυτή η γυναίκα να έχει ενημερωθεί κατάλληλα για τα οφέλη ενός φυσιολογικού τοκετού ή να έχει παρακολουθήσει έστω και μέσω διαδικτύου, φυσιολογικούς τοκετούς σε βίντεο και να έχει μείνει έκθαμβη από την έκσταση και το θαύμα που λαμβάνει χώρα σε κάθε φυσιολογικό τοκετό. Όπως προαναφέρθηκε η αντίληψη του πόνου σε κάθε γυναίκα είναι εντελώς υποκειμενική. Συνεπώς, κάτι που σε μια γυναίκα να είναι τρομερά επίπονο σε μια άλλη να είναι κάτι απλό, χωρίς καθόλου πόνο και μεγάλη χαρά. Ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη μας, ότι ο «πόνος» του τοκετού είναι ο μόνος παραγωγικός πόνος που ουσιαστικά είναι και η πύλη στη χαρά και στη μητρότητα. Είναι το μέσο που μας φέρνει σε κάθε συστολή ολοένα και πιο κοντά στο μωρό μας!

Ελένη Σερπεντίνη -Αντιγόνη Ωραιοπούλου