Part of my  profession is to cooperate with parents. For many decades I have been discussing with them, doing my best to support towards a harmonious relationship and communication with their children. A unique relationship that is appropriate  for them (ακολουθεί το ελληνικό κείμενο).

Despite the uniqueness of each relationship howerver, there are some basic axes, that are undisputable, no matter what is the problem and the results have shown that when applicable, they create a strong bond, love and relation between the parent and the child

• Tell  the truth to your children. (if you don’t, pretty soon they will start lying to you and they will do their best to persuade you for a lie)
• Respect your children. Never underestimate or consider them inferior to you in terms of knowledge, or experience. They are wholesome beings that may have not yet a name for all their emotions and thoughts (if you do not respect them, they are not going to respect you later on)
• Always listen to what they have to tell you. Respect their opinions, perceptions and never attempt to laugh at them or ignore them (we can learn a lot from children and adolescents)
• Keep always your promises. Whatever you promise, fulfill it no matter what. If in doubt, that you will be  able to follow your promise then do not make it. No matter how you will «serve» your excuse, your child will feel disappointed. And the more you are doing it, the less trust he will have on you
• Whatever value, action, reaction is important for you, teach it with your actions and not with your words. In other words just make sure that your words are in harmony with your actions in your everyday life
• Make sure that your words are simple, understandable, authentic and sincere. Preaching, the «know it all»,  and the «I know» usually ends up with your child waiting patiently, when you will finish your sermon
• Transform your values into action. Do not use them as a consumable theory
• Take responsibility for each one of your actions and choices and teach your child with your example to do the same.

I do believe that each parent has a tremendous responsibility, that superimposes personal needs and feelings.  When we bring into this word a child we do have his or her responsibility. We take care, so the child feels secure with us, he/she trust us. We open ways for him/her. We create possibilities to grow and express him/herself and be able to realize his or her dreams. Without betraying him or her.

At the same time, gradually,  we learn our children to decide according with the existing choices and take responsibility for them. Because each choice alsways has consequences (not necessary bad).

All these years I have been believing that we become parents. We are not born  ones. Through hard work, self-discipline, patience and persistence, we do our best not to betray our parenting role and our children. In order not to become only better parents, but to remain as such and to create better  people than us.

What will happen if you replace 

the word parent with the word chair/candidate/leader/ and the word parent with the word citizen/voter?

(a thank you to Alia Panoreou for offering me the right to use a picture from her collection)

Μέρος της εργασίας μου αφορά συνεργασία με γονείς. Συζητώ μαζί τους, προσπαθώντας κάθε φορά να τους υποστηρίξω, ώστε να δημιουργήσουν μια αποτελεσματική και αρμονική σχέση και επικοινωνία με τα παιδιά τους. Όμως υπάρχουν κάποιοι άξονες, που παραμένουν αμετάβλητοι, σταθεροί και απαράβατοι.  Και όταν εφαρμόζονται δημιουργούν μία δυνατή σχέση αγάπης και εμπιστοσύνης ανάμεσα στον γονέα και το παιδί.

• Λέτε την αλήθεια στα παιδιά σας. Αν δεν την πείτε, πολύ σύντομα θα αρχίσουν και αυτά να σας λένε ψέμματα και θα προσπαθούν να σας ξεγελάσουν
• Σεβαστείτε τα παιδιά σας.  Ποτέ μην τα θεωρήσετε κατώτερα από εσάς. Είναι ολοκληρωμένα πλάσματα, τα οποία ίσως δεν έχουν ακόμη όνομα γι’ αυτά που σκέπτονται και αισθάνονται. (Αν δεν τα σέβεστε, δεν θα σας σεβαστούν ούτε αυτά)
• Ακούτε πάντα τι έχουν να σας πουν. Σεβαστείτε τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους και μην αποπειραθείτε να τα κοροϊδέψετε ή να τα ξεγελάσετε (από τα παιδιά μπορούμε να διδαχθούμε πολλά)
• Κρατάτε πάντα τον λόγο σας. ότι υποσχεθείτε, κυριολεκτικά «κόψτε τον λαιμό σας» να το πραγματοποιήσετε. ΑΛλιώς μην το υπόσχεστε (γιατί αν υποσχεθείτε κάτι και στη συνέχεια δεν κρατάτε τον λόγο σας, ανεξάρτητα πως θα παρουσιάσετε την δικαιολογία σας, απογοητεύετε το παιδί σας. Και όσες περισσότερες φορές το κάνετε, τόσο μικραίνει η εμπιστοσύνη του παιδιού σας σε εσάς
• Όποια αξία, πράξη, δράση ή αντίδραση πρεσβεύετε, διδάξτε το με τις καθημερινές σας πράξεις και όχι με τα λόγια. Φροντίστε οι διδαχές σας να είναι πάντα σε αρμονια με τον τρόπο που δράτε στην καθημερινότητα σας.
• Φροντίστε ο λόγος σας να είναι πάντα απλός, κατανοητός, αυθεντικός και ειλικρινής. Το αφ’ υψηλού κήρυγμα, η θέση του παντογνώστη, και το «εγώ ξέρω» έχει συνήθως σαν αποτέλεσμα το παιδί να κουνά το κεφάλι του και να περιμένει πότε θα τελειώσετε
• Κάντε τις αξίες σας πράξη. Όχι απλά θεωρία προς κατανάλωση
• Αναλάβετε την ευθύνη της κάθε επιλογής και απόφασης σας και διδάξτε το παιδί σας να κάνει το ίδιο. 

Ο κάθε γονέας έχει μια τεράστια ευθύνη η οποία υπερβαίνει την προσωπική  διάθεση και ανάγκες. Όταν φέρνουμε στον κόσμο ένα παιδί, έχουμε την ευθύνη του. Και φροντίζουμε με κάθε τρόπο αυτό το παιδί να νοιώθει ασφαλές μαζί μας, να μας εμπιστεύεται. Να του ανοίγουμε τον δρόμο για την ανάπτυξη του και να του δημιουργούμε τις δυνατότητες να αναπτυχθεί, να εκφραστεί, να έχει επιλογές και να έχει δυνατότητες να πραγματοποιεί τα όνειρα του. Χωρίς ποτέ να το προδώσουμε. Σταδιακά,  του μαθαίνουμε να αποφασίζει ανάλογα με τις επιλογές του και να αναλαμβάνει και αυτό την ευθύνη για τις επιλογές και τις αποφάσεις του.  Και ότι κάθε επιλογή έχει μία συνέπεια (όχι απαραίτητα κακή).

Όλα αυτά τα χρόνι πρεσβεύω ότι γονείς γινόμαστε, δεν γεννιόμαστε. Και χρειάζεται σκληρή δουλειά, αυτοπειθαρχία, υπομονή και επιμονή όχι μόνον να γίνουμε αλλά και να παραμείνουμε καλοί γονείς και να μην προδώσουμε τον εαυτό μας και τα παιδιά μας. Με άλλα λόγια να παραμείνουμε γονείς, οι οποίοι δημιουργούμε καλύτερους ανθρώπους από εμάς.

Τι θα συμβεί αν αντικαταστήσετε

την λέξη γονέας με τις λέξεις αρχηγός/ηγέτης/υποψήφιος και την λέξη παιδί με την λέξη πολίτης/δημότης/ψηφοφόρος;

(ευχαριστώ την Άλια Πανοραίου, που μου έδωσε την άδεια να χρησιμοποιήσω μία φωτογραφία από την συλλογή της)

Αγαπητοί φίλοι

Κατ’ αρχάς ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους και όλες σας για την εγγραφή και την παραμονή σας, όλα αυτά τα χρόνια στο blog της Αλθαίας.

Η Αλθαία έμεινε για δύο χρόνια  σιωπηλή για προσωπικούς λόγους.

Είναι όμως έτοιμη να ξαναρχίσει να γράφει, να μοιράζεται και να επικοινωνεί.

Στο διάστημα όμως ανάμεσα στο τελευταίο post που λάβατε και στο επόμενο που θα λάβετε σύντομα, βρέθηκε στη ζωή μας το GDPR. Με άλλα λόγια,  η προστασία προσωπικών δεδομένων.

Στο  blog ο διαχειριστής, δεν έχει καμιά πρόσβαση στις ΙΡ σας ή πιο ελληνικά στα δεδομένα σας. Δεν  γνωρίζει  ονόματα και ηλεκτρονικές διευθύνσεις, γιατί ο κάθε αποδέκτης του post εγγράφεται μόνος του και η λειτουργία γίνεται μέσω της πλατφόρμας του wordpress.

Αν λοιπόν επιθυμείτε να συνεχίσετε να λαμβάνετε στο email σας τα posts του myalthaia.com απλά  παραμένετε εγγεγραμμένοι.

Αν επιθυμείτε να διακόψετε την παρουσία τους στα εισερχόμενα σας, στο τέλος αυτού του email,  υπάρχει ένα κουτάκι το οποίο λέει unsubscribe. Πατήστε απάνω του και η πλατφόρμα του wordpress,  θα σας σβήσει αυτόματα από το μοίρασμα των posts.

Αν παραμείνετε, σας ευχαριστώ από καρδιάς για την εμπιστοσύνη.

Αν διακόψετε και πάλι σας ευχαριστώ από καρδιάς για το μέχρι σήμερα ενδιαφέρον σας για τις απόψεις μας.

Να είστε πάντα καλά!

Με φιλικούς χαιρετισμούς

Αντιγόνη Ωραιοπούλου B.Sc., M.Sc., M.A. ECP

Βιολόγος, Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια

Πριν από λίγες ημέρες συζητούσα  με μια φίλη μου.

» Πως αισθάνεσαι,  που δίνουμε πανελλήνιες;» με ρωτά.

«Δεν δίνουμε Πανελλήνιες! Τα παιδιά μας δίνουν πανελλήνιες. Εμείς δώσαμε Πανελλήνιες,  πριν κάποιες δεκαετίες».

Το φρύδι της σηκώνεται αυθόρμητα και με κοιτά σαν να έχουν φυτρώσει  ξαφνικά στους ώμους μου, δύο κεφάλια:

» Εντάξει τώρα. Μη το παίζεις ψύχραιμη σε μένα! Μη μου πεις ότι δεν αγωνιάς;»

«Γιατί πράγμα να αγωνιώ εγώ;»

» Για το πως θα γράψει η κόρη σου! Για το αν θα πάει καλά! Εξαρτάται το μέλλον της από αυτό!»

» Το μέλλον της ΔΕΝ εξαρτάται από τις Πανελλήνιες. Το μέλλον και το παρόν ενός ανθρώπου εξαρτάται από τον τρόπο, που αντιμετωπίζει τη ζωή του. Και τις επιτυχίες και τις αποτυχίες του.  Για τον τρόπο που λειτουργεί στα απλά και στα λιγότερο απλά…».

»  Προφανώς λόγω της δουλειάς σου. είσαι τόσο ψύχραιμη. Εμείς οι υπόλοιποι γονείς έχουμε δικαίωμα στο άγχος μας!» μου απαντά εκνευρισμένα. και συνεχίζει: » αν ένα παιδί δεν περάσει στο Πανεπιστήμιο τι θα γίνει; Και επίσης στις εποχές που ζούμε, ξέρεις πολύ καλά πόσα στερείται ένα σπιτικό για να πληρώσει τα φροντιστήρια και τα μαθήματα. και στο κάτω – κάτω της γραφής, δεν θα πρέπει τα παιδιά μας να σκεφθούν τις θυσίες μας, για να προσφέρουμε μία καλύτερη ζωή  και να μας τις ανταποδώσουν; και τέλος εσύ ειδικά από τότε που σε θυμάμαι, έχεις τη μύτη σου χωμένη στα βιβλία και κάνεις συλλογή πτυχίων! Θα ήσουν το ίδιο αν δεν είχες όλα αυτά τα χαρτιά; και σκέψου επίσης ότι για πολλά παιδιά η μόνη διέξοδος είναι η εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο. »

Την κοιτώ σκεπτική. Βρίσκομαι ξαφνικά να κάνω έξω από το γραφείο μου μία συζήτηση, που για πολλά χρόνια κάνω και μέσα στο γραφείο μου. Σε γονείς που δίνουν πανελλήνιες με τα παιδιά τους.  Μέσα σε λίγες προτάσεις έχει σχεδόν συνοψίσει ότι σκέπτονται και αντιμετωπίζουν χιλιάδες γονείς και έχω ακούσει όλα αυτά τα χρόνια.

Φέτος λοιπόν δεν θα γράψω  τι χρειάζεται να κάνουν τα παιδιά, πως να αντιμετωπίσουν το άγχος τους, τι χρειάζεται να φάνε ή πως να κοιμηθούν…έτσι ή άλλως ήδη υπάρχουν πολλές συμβουλές γι’ αυτό, οι οποίες παραμένουν σταθερές.

Θα μοιραστώ όμως μαζί σας μερικές σκέψεις μου σαν γονέας ενός παιδιού που ετοιμάζεται να περάσει αυτόν τον Ρουβίκωνα, προς τους «συνάδελφους» -γονείς. Όχι μόνον σαν ψυχοθεραπεύτρια. Αλλά και σαν γονέας.

Έχω το αμφίβολο προνόμιο να ανήκω στην πρώτη γενιά των παιδιών, που έδωσε πανελλήνιες (οι οποίες από τότε που γεννήθηκαν, απλά έχουν πετύχει να δημιουργούν αναίτιο πανικό…).  Κατείχα επίσης το αμφίβολο προνόμιο να είμαι η μαθήτρια του 20 και η φοιτήτρια του άριστα  και το «καμάρι» των γονέων και των καθηγητών μου. Για πολλά χρόνια πίστευα επίσης ότι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση ήταν μια πανάκεια, που ανοίγει πόρτες. (με άλλα λόγια ότι η πανεπιστημιακή  εκπαίδευση είναι αυτό που απαιτείται,   για να είσαι  επιτυχημένος στη ζωή).

Στη συνέχεια,  είχα το πραγματικό προνόμιο να ζήσω και να σπουδάσω σε μία διαφορετική πραγματικότητα: του εξωτερικού (όπου διαπίστωσα την τόσο διαφορετική προσέγγιση στην μάθηση, όπου η εκπαίδευση είναι ένα εργαλείο, το οποίο όμως τα παιδιά κερδίζουν εργαζόμενα τα ίδια. και όταν αποφοιτούν, έχουν και πανεπιστημική και εργασιακή εκπαίδευση)

Χρειάστηκε, με τον θάνατο του πατέρα μου, να εργαστώ για να ζήσω τη μητέρα μου και εμένα, όχι σύμφωνα με τους τίτλους των πτυχίων και μεταπτυχιακών μου, αλλά για να καλύψω ανάγκες (όπου διαπίστωσα πολύ γρήγορα, ότι τα πτυχία μου και η μόρφωση μου, ήταν παντελώς αδιάφορα στους εργοδότες μου. Αυτό όμως που τους  ενδιέφερε ήταν η αποτελεσματικότητα μου, η ταχύτητα επίτευξης των στόχων και η επαγγελματική μου παιδεία και ικανότητα, κάτι που δεν διδάσκεται σε κανένα ευαγές ίδρυμα, αλλά  αποκτάται μόνον όταν κάποιος αρχίζει να δουλεύει) και τέλος να κάνω μια τελευταία επίσης  συνειδητή επιλογή στροφής στον τομέα των σπουδών μου, ούσα πλέον ενήλικη και εργαζόμενη (όπου η μελέτη δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά ευχαρίστηση και ταξίδι).

Και όταν έγινα μητέρα και η κόρη μου άρχισε να πηγαίνει σχολείο, έκανα πολλές συζητήσεις με τον εαυτό μου, για το τι σήμαινε ένας καλός ή ένας κακός βαθμός. Για εκείνην και για μένα. και όσο ανέβαινε τις εκπαιδευτικές βαθμίδες σκεπτόμουν καθημερινά τι είναι χρήσιμο και τι όχι να πω και να κάνω.

Φθάνοντας λοιπόν στον «σταθμό»  των Πανελληνίων, έχοντας δει και ακούσει εκατοντάδες γονείς και παιδιά και έχοντας τη συγκεκριμένη πορεία, έχω καταλήξει στα εξής:

• Οι πανελλήνιες είναι απλά εξετάσεις με πολλή διαφήμιση. Γιατί στη διάρκεια της ζωής του ένας άνθρωπος δίνει πολλές «πανελλήνιες»: όταν θα δίνει συνέντευξη για μία θέση, που διεκδικούν πολλοί, όταν θα ξεκινήσει την επιχείρηση του και θα χρειαστεί να εδραιωθεί σε μία αγορά, που την διεκδικούν χιλιάδες κοκ.
• Το Πανεπιστήμιο προσφέρει μόρφωση. Όχι παιδεία (που περιλαμβάνει το πως στεκόμαστε στη ζωή, τις αξίες, τις θέσεις, την ικανότητα μας να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες…). Και αυτό που συν- μετρά σργότερα στην επαγγελματική αποκατάσταση είναι η παιδεία. Η σκέτη μόρφωση,  όσο υψηλή και να είναι είναι μονοδιάστατη και δεν συνεπάγεται από μόνη της την επιτυχία και την ευτυχία. Ούτε την καθημερινή παιδεία και στάση ζωής.
• Το πτυχίο είναι ένα τυπικό προσόν. Τα ουσιαστικά προσόντα αφορούν την πρακτική εφαρμογή της γνώσης και την αποτελεσματικότητα.
• Οι άνθρωποι που  κατέχουν  πτυχία από λιγότερο «διάσημες» κατευθύνσεις και σχολές,  μπορεί να έχουν μεγαλύτερη παιδεία, ευτυχία και επιτυχία στην καθημερινότητα τους. Ένα πτυχίο από διαφορετικό  επίπεδο, δεν συνεπάγεται υποδεέστερη  στάση ζωής. Έλλειψη όμως επαγγελματισμού σε συνδυασμό με αξίες, ανθρωπιά, ευελιξία,  όραμα, στρατηγική   και σύνθετη σκέψη μπορεί να δημιουργήσει πολλά θέματα.
• Η «αποτυχία» αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο ζωής.  Και μάλιστα θετικό (αν δεν πέσουμε, δεν μαθαίνουμε να σηκωνόμαστε). Κανένα πτυχίο ή διάβασμα δεν εγγυάται την επιτυχία στη ζωή. Και η αποτυχία επίσης (την οποία ορίζω σαν ένα αποτέλεσμα διαφορετικό από αυτό που επιθυμώ), είναι ένα μεγάλο μάθημα και σκαλί για επαναξιολόγηση. Και συχνά κάτι που κάποια στιγμή το ορίσαμε σαν μεγάλη αποτυχία, αργότερα αποδείχθηκε ευλογία!
• Στη ζωή πάντα έχουμε παραπάνω από δύο επιλογές. Τίποτα δεν είναι μονόδρομος. Και η λογική των πανελληνίων είναι αυτή του μονοδρόμου.
• Ο επιτυχημένος άνθρωπος και ο ευτυχισμένος άνθρωπος είναι δύο διαφορετικές κατηγορίες ανθρώπων. Η ερώτηση είναι αν θέλουμε τα παιδιά μας να είναι επιτυχημένα ή ευτυχισμένα. (και η ευτυχία εμπεριέχει την επιτυχία, η επιτυχία ΔΕΝ εμπεριέχει την ευτυχία). Επιπλέον, ο ορισμός της επιτυχίας και της ευτυχίας είναι πολύ προσωπικός και εσωτερικός και συχνά ζητάμε από τα παιδιά μας να έχουν τον ίδιο ορισμό ευτυχίας και επιτυχίας με τον δικό μας, χωρίς όμως αυτό να ισχύει.  Και το ότι περπατάμε περισσότερα χρόνια σε αυτόν τον πλανήτη από τα παιδιά μας δεν συνεπάγεται αυτόματα ότι ξέρουμε καλύτερα τι είναι καλό γι’ αυτά. Κάποια στιγμή χρειάζεται να τα εμπιστευτούμε ουσιαστικά να κάνουν τις επιλογές τους. Και να θυμόμαστε ότι η πολύ προστατευμένη ή προεπιλεγμένη ζωή, δημιουργεί ανυπεράσπιστους ανθρώπους, όταν πέσουν τα τείχη της γονεϊκής προστασίας.
• Η ζωή εξελίσσεται με μεγάλη ταχύτητα και η λογική επιλογή μιας σχολής και η εισαγωγή σε μία σχολή ΔΕΝ συνεπάγεται επαγγελματική αποκατάσταση μετά από χ χρόνια.
• Η ενηλικίωση συνεπάγεται ότι έχω επιλογές και την ευθύνη των επιλογών μου. Οι πανελλήνιες, οι επιλογές κατεύθυνσης και ο τρόπος που αυτές προσεγγίζονται  είναι επιλογή του εξεταζόμενου και όχι του γονέα. Ο γονέας θα πει τη γνώμη και την άποψη του, αλλά το παιδί θα ζήσει με αυτή την επιλογή. Και καλό θα είναι να ξέρει πως να ψάξει μέσα του για να βρει τι πραγματικά μιλά στην καρδιά του. Γιατί μόνον όταν μας ευχαριστεί το αντικείμενο της εργασίας μας, αντέχουμε τις δύσκολες εποχές του. Αλλιώς καταρρέουμε (ή κάνουμε χρόνια να πάρουμε ένα πτυχίο…).
• Η ζωή είναι ένα ταξίδι. Και υπάρχουν πολλοί δρόμοι και τρόποι για να φτάσουμε σε έναν προορισμό. Σημασία όμως έχει να μπορούμε να διακρίνουμε  τους διαφορετικούς δρόμους και τρόπους, να έχουμε ευελιξία να προσαρμοστούμε στις συνθήκες του ταξιδιού και τη δύναμη να αντέξουμε το ..σκασμένο λάστιχο!
• Η εποχή μας προσφέρει πολλές δυνατότητες αλλαγής. Παλαιότερα όταν κάποιος σπούδαζε μία κατεύθυνση, ήταν μονόδρομος. Σήμερα καμμιά επιλογή δεν είναι γραμμένη σε πέτρα.
• Οι γονείς αποφασίζουμε τι είδους , με ποιόν τρόπο  και μέχρι που θα προσφέρουμε στήριξη στα παιδιά μας. Αλλά για το καλό όλων μας, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε από πριν, ότι αυτού του είδους η στήριξη ΔΕΝ απαιτεί ανταποδοτικότητα επιτυχίας από τα παιδιά μας. Η επαγγελματική επιτυχία των παιδιών μας είναι δικός τους δρόμος.  Όταν λοιπόν αποφασίζουμε να προσφέρουμε οικονομική στήριξη στα παιδιά μας, καλό είναι να την ξεχωρίζουμε από τον τρόπο που σχετιζόμαστε με αυτά. Είναι τελείως διαφορετικό να προσφέρουμε και να δεχόμαστε αποδοχή για αυτό που είμαστε, να μοιραζόμαστε σκέψεις και συναισθήματα και να δημιουργούμε ανοικτούς δρόμους  σκέψης και ελευθερίας από το να «θυσιαζόμαστε» και να ζητάμε και από τα παιδιά μας συνειδητά ή συνήθως υποσυνείδητα να θυσιαστούν μπαίνοντας σε δρόμους που δεν τα ευχαριστούν. Η επιτυχία των παιδιών μας είναι δική τους. Και χρειάζεται να μάθουν πως να τη διεκδικούν. Αλλά να μη την κυνηγούν, απλά για να κάνουν τους γονείς τους ευτυχισμένους.
• τα παιδιά μας θα κάνουν λάθη. Όπως κάναμε και εμείς.  Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι πολύ λίγα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν προς μία θετική κατεύθυνση. Και αυτά δεν αφορούν τις σπουδές. Αλλά η πεποίθηση  ότι «πάντα υπάρχουν επιλογές»   και ότι «ότι και να συμβεί στη ζωή μου εγώ θα μπορώ να είμαι είμαι ευέλικτος/η, να αξιολογώ και να επαναπροσαρμόζομαι» είναι αυτό που είτε ένα παιδί έχει ένα πτυχίο από το χ καταπληκτικό πανεπιστήμιο, είτε από μια ψ «δεύτερη» σχολή,   θα κάνουν τη διαφορά.

Οι πανελλήνιες είναι μία μορφή εξέτασης. όχι το εισιτήριο του παραδείσου. Δείτε τις σαν ευκαιρία να επαναξιολογήσετε τις δικές σας σκέψεις και μην τους επιτρέψετε να χαλάσουν τη σχέση με το παιδί σας.

Δώστε λοιπόν στα παιδιά σας μια μεγάλη αγκαλιά και βεβαιώστε τα από καρδιάς ότι τα αγαπάτε όχι γι’ αυτά που καταφέρνουν (σύμφωνα με τα δικά σας πιστεύω) αλλά για αυτό που είναι. Βοηθήστε τα να έχουν όραμα ζωής και να αγκαλιάστε τα συχνά πριν και ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα.

Σε λίγες ώρες κλείνεις τα 18. Επισήμως ενήλικη. Εβδομάδες τώρα σκεπτόμουν τι σημαίνει αυτό και  για μένα. Αλλάζει το είδος της μητέρας που είμαι; Και τελικά μετά από 18 χρόνια τι σημαίνει η λέξη μητέρα; Είναι ρόλος; Ιδιότητα; Τίτλος; ΤΙ; Η μητέρα που ήμουν μέχρι τώρα θα αλλάξει; σε τι θα μετουσιωθεί; Θα αλλάξει η σχέση μας; και πως;

Η απάντηση που ξεπήδησε από την καρδιά μου είναι ότι η μητρότητα είναι ένα ΤΑΞΙΔΙ. Ένα ταξίδι που εξελίσσεται κάθε ημέρα. Και σίγουρα εξελίσσεται από χρόνο σε χρόνο.

Στην αρχή το ταξίδι το καθόριζα εγώ: Προορισμό, μέσο μεταφοράς, πράγματα που θα παίρναμε μαζί, διάρκεια…

Γιατί ακόμη δεν μπορούσες να επικοινωνήσεις.

Πολύ σύντομα όμως άρχισες να έχεις άποψη. Τουλάχιστον για τα πράγματα που θα παίρναμε μαζί. ΑΛλά η ευθύνη για όλα συνέχιζε να είναι δική μου. Όπως και η ευθύνη να σε «βλέπω», να σε «ακούω» και να σε νοιώθω με την καρδιά. Και να αντιλαμβάνομαι αν ήθελες κάτι διαφορετικό.

Στο επόμενο βήμα, πολλά μέρη αυτού του ταξιδιού της ζωής άρχισαν να έχουν όλο και περισσότερο τη δική σου σφραγίδα. Θέληση, επιθυμία, προετοιμασία, στόχους. και σε μένα παρέμεινε η ευθύνη να σιγουρευτώ ότι τα πράγματα θα πάνε καλά, ότι θα χαρείς το ταξίδι (όποιο και να ήταν αυτό)  και να σου δείξω τρόπους να σχεδιάζεις τα δικά σου ταξίδια, προτείνοντας ίδέες, που ίσως δεν είχες σκεφθεί ή δεν γνώριζες. ‘Έχοντας πάντα ξεκάθαρα μέσα σου, το γιατί του ταξιδιού, τον προορισμό, το πόσο ασφαλής ή πόσα ρίσκα ήθελες να πάρεις, πόσο ελεύθερη ή προετοιμασμένη ήθελες να είσαι. Και τελικά ποιόν επιθυμούσες (αν επιθυμούσες) να έχεις μαζί σου.

Στην ενηλίκιωση λοιπόν φθάνεις γνωρίζοντας ότι πάντα έχεις επιλογές ποιόν δρόμο θα περπατήσεις, με ποιόν, με ποιόν τρόπο, για ποιόν λόγο, για πόσο χρονικό διάστημα. Εδώ και πολύ καιρό δεν έχω να σου πω κάτι για το ταξίδι της ζωής. Απολαμβάνω όμως κάθε στιγμή,  που είμαστε μαζί.  ΑΠολαμβάνω ότι πλέον δεν υπάρχει η ανισότητα μεταξύ μας, που προκαλεί η ευθύνη. Απολαμβάνω την ισοτιμία  της σχέσης μας. Απολαμβάνω ότι έχω δίπλα μου μία νέα γυναίκα, που είναι τόσο διαφορετική από μένα και ταυτόχρονα τόσο ίδια. Αλλά είναι τελικά ο εαυτός της: ένας μοναδικός συνδυασμός ζωής. Απολαμβάνω το ότι δεν αγωνιώ πλέον , μήπως η αγωνία μου σε καπελλώσει…Απολαμβάνω όλες αυτές τις μικρές και μεγάλες στιγμές, που έχουμε μοιραστεί και είναι για πάντα μέσα στην καρδιά μου. Απολαμβάνω το γεγονός, ότι ήδη σαν άνθρωπος είσαι τόσο πολύπλευρη και ζωντανή.

Σε λίγες ώρες νομικά αγάπη μου είσαι ενήλικη. Οι αποφάσεις σου είναι δικές σου και δεν χρειάζεται να τις συζητάς με κανέναν. Σε λίγες ώρες κανένας δεν έχει δικαίωμα να επέμβει σε αυτές. Σε λίγες ώρες είσαι ελεύθερη να ζωγραφίσεις τη ζωή σου, όπως ακριβώς εσύ επιθυμείς και να ταξιδεύεις όποιο μονοπάτι αποφασίσεις. Σε λίγες ώρες είσαι η μοναδική υπεύθυνη για τη ζωή σου. Σε λίγες ώρες θα αποφασίζεις αν και πότε και ποια κομμάτια της ζωής σου θα μοιράζεσαι. Σε λίγες ώρες τα λάθη και οι επιτυχίες σου θα έχουν αποκλειστικά τη δική σου σφραγίδα.

Σε λίγες ώρες εσύ θα αποφασίζεις αν και πότε θα ταξιδεύουμε μαζί στη ζωή. Πότε θα μοιραζόμαστε τη ζωή μας και πότε όχι.

Σε λίγες ώρες περνάς ένα μεγάλο ηλικιακό ορόσημο.

ΑΛλά ακόμη και η ταχύτητα που θα το διαβείς, είναι δική σου απόφαση.  Και αυτό είναι ένα ταξίδι που και πάλι εσύ θα αποφασίσεις, πως θα το ταξιδέψεις.

Αλλά ΠΑΝΤΑ  είμαι πάντα στη διάθεση σου, αν και όταν με χρειαστείς, αν και όταν θέλεις να μοιραστούμε ένα κεφάλαιο ή μία παράγραφο της ζωής σου. Και να κάνουμε όσα ταξίδια εσύ θέλεις, με τον δικό σου μοναδικό τρόπο.

Σε αγαπώ και σε ευχαριστώ για αυτά τα υπέροχα 18 χρόνια.